door Yves Desmet © De Morgen.

De Belgische regering wil werk maken van de omzetting van een Europese richtlijn inzake databewaring naar de Belgische wetgeving. Het komt erop neer dat telecombedrijven en internetproviders voortaan gedurende jaren zullen moeten bijhouden met wie u belde, hoelang u dat deed, met welke nummers, welke sites op internet u bezocht en naar wie u e-mails of sms'jes hebt gestuurd. Een en ander zou moeten helpen in de strijd tegen terrorisme en grote criminaliteit.
De Liga voor Mensenrechten en de beroepsverenigingen van artsen, advocaten en journalisten verzetten zich tegen die omzetting, en daarvoor zijn redenen te over. Een dergelijke veralgemeende controle van iedereen houdt immers een omkering in van een basisprincipe in een democratische rechtsstaat, zijnde dat iedereen onschuldig is tot de overheid het tegendeel kan bewijzen. Niet alleen beschouwt deze richtlijn iedereen als een potentiële verdachte, ze keert ook de bewijslast om: want bewijs maar eens dat iemand anders op jouw pc een mail heeft verstuurd of ontvangen.
Deze richtlijn gaat ook in tegen het recht op privacy, toch een van de redenen dat we een democratie verkiezen boven een politiestaat. De staat heeft geen zaken met wie en wanneer ik bel of mail, en kan pas op onderzoek gaan wanneer ze kan aantonen dat ze daarvoor gegronde vermoedens heeft. Net daarom zijn telefoontap en andere bijzondere opsporingsmethoden aan strikte richtlijnen verbonden, om ieder misbruik zoveel mogelijk tegen te gaan. Wie garandeert dat de ontzaglijke hoeveelheid informatie die door deze richtlijn wordt gegenereerd, niet misbruikt wordt voor heel andere motieven dan de strijd tegen het internationale terrorisme? Terroristen en grote criminelen hebben overigens niet meteen de gewoonte om te communiceren via niet-beveiligde kanalen.
Het sterkste argument is dat deze richtlijn opnieuw een grote stap in de richting van een bigbrothersamenleving betekent, en dus eigenlijk totaal contraproductief is. Want net om onze samenlevingsvorm te beschermen tegen potentiële vijanden hanteert men technieken die de fundamenten van die samenleving onderuithalen. Men doet het werk van de terroristen in hun plaats: de vernietiging van privacy en individuele vrijheid, het recht om zonder permanente overheidscontrole zijn leven te kunnen leiden.
Er zit geen enkele logica en geen enkel nut in een preventief vaccin als het de patiënt doodmaakt nog voor hij ziek geworden is.

Yves Desmet is Politiek commentator van de krant De Morgen.