10 tips om de biodiversiteit te sparen

Als individuele burger heb je met je dagelijkse activiteiten een onverwacht grote impact op de biodiversiteit. Ontdek hier hoe je eenvoudige keuzes kunt maken om de natuur te sparen.

Onlangs luidde het IPBES de alarmklok over de biodiversiteit. Dit Internationaal Panel voor Biodiversiteit – een beetje te vergelijken met het Internationaal Klimaatpanel dat duizenden wetenschappers groepeert – stelde onomwonden dat de wereldwijde biodiversiteit met een rotvaart achteruit snelt. Nochtans zijn we als mensheid erg afhankelijk van al die planten, dieren, schimmels, bacteriën… Voor onze gezondheid, onze economie, onze schone lucht, onze voeding, ons klimaat…
Daarom lanceerde de federale overheid – meer bepaald de FOD Volksgezondheid – een campagne om burgers en bedrijven ertoe aan te zetten meer ‘biodiversiteitsvriendelijke’ keuzes te maken. Want ook als individuele burger heb je een grote impact op de natuur, tot in de landen in het Zuiden toe: door te wonen, je te kleden, je te verzorgen, je te verplaatsen, te eten…
Dit artikel kiest 10 voorbeelden uit de rijke bron aan tips die de FOD Volksgezondheid bijeensprokkelde. Het vormt een gids waaruit je kan kiezen wat het meest bij je past, stap voor stap. Ondertussen moge het duidelijk zijn: de strijd tegen de klimaatverandering en de strijd voor het herstel van onze biodiversiteit zijn een en dezelfde!

1. Laat je door de natuur inspireren bij de aanleg van je tuin
Zo kan je kiezen voor inheemse plantensoorten, bijenvriendelijke bloemen en natuurlijke heggen in plaats van afsluitingen. Vermijd pesticiden, er bestaan vaak natuurlijke alternatieven. Composteer je organisch afval, zo krijg je een natuurlijke bemesting.
En maak het niet te kraaknet: laat gerust wat dood hout liggen; vogels, egels en kleine knaagdieren zullen je dankbaar zijn. En waarom niet een hoekje van je tuin laten verwilderen of een stukje van je gazon minder frequent of niet maaien? Zo nodig je meteen wat natuurlijke bloemenpracht uit!

2. Communiceer zo ecologisch mogelijk
Ecologisch communiceren, hoe doe je dat? We gebruiken allemaal wel een smartphone, tablet, computer… Daar zitten een pak mineralen in die vaak afkomstig zijn van vervuilende mijnen. Om die vervuiling te beperken, kunnen we onze elektronische toestellen tweedehands kopen of kiezen voor duurzame merken.
Zo lang mogelijk je toestellen gebruiken, helpt ook. Of ze laten herstellen in plaats van ze bij het geringste mankement weg te gooien. Zijn ze werkelijk helemaal kapot, breng ze dan naar een inzamelpunt.
Internet verbruikt ook veel energie. Daarom kan je ervoor kiezen de CO2-uitstoot van je internetactiviteiten te compenseren. Google gebruikt al 100% groene stroom, maar wist je dat je nog een stap verder kunt gaan met ecologische zoekrobots als Ecosia en Lilo.org?

3. Denk aan de natuur als je jezelf verzorgt
Ook verzorgingsproducten hebben een ecologische voetafdruk. Daarom kan je kiezen voor ‘biodiversiteitsvriendelijke’ cosmetica: zonder chemische ingrediënten, duurzaam geproduceerd. Daar bestaan labels voor, zoals het betrouwbare EU-ecolabel. Je kan ook je verbruik beperken tot het hoogst nodige.
Een andere optie is zoveel mogelijk afval te vermijden. Zo kan je kiezen voor een groter verpakkingsformaat of geen wegwerpdoekjes gebruiken. Denk ook aan verpakkingsloze shampoobars, herbruikbare maandverbanden, wasbare wattenschijfjes om te ontschminken en zo meer.

4. Maak je dagelijkse verplaatsingen zo duurzaam mogelijk
Natuurlijk is een auto soms onvermijdelijk. Maar waar de afstand het toelaat, kan je je te voet, met de fiets of met de step verplaatsen. Deze alternatieven zijn bovendien geluidsarm: nuttig voor de natuur, zeker op het platteland en in bossen. Voor langere afstanden kunnen openbaar vervoer, carpooling of een deelauto een volwaardig alternatief zijn. En volg de gemarkeerde paden in natuurgebieden.

5. Eet lekker met respect voor de natuur Ons voedsel moet geproduceerd worden. En dat legt beslag op land en gaat vaak gepaard met gebruik van pesticiden en kunstmest. Daarom kan je kiezen voor biologische of meer duurzaam geteelde producten. Daar bestaan labels voor zoals Flandria.
Je kan ook lokaal en seizoensgebonden eten, en enkel die voedingsmiddelen kopen die je echt nodig hebt. Minder vlees eten behoort eveneens tot de mogelijkheden, de vegetarische alternatieven zijn best lekker. De besparing op watergebruik en CO2-uitstoot is bovendien enorm!
Ook hier kan je afval beperken. Zo kan je onverpakt voedsel kopen of in een groter formaat. Of een drinkfles en herbruikbare rietjes gebruiken.
Bekijk ook 9 manieren om de wereld duurzaam te voeden

6. Kleed je elegant én milieuvriendelijk
Om textiel te produceren worden synthetische of natuurlijke vezels gebruikt. Maar ook ‘natuurlijke’ katoenvezels hebben hun impact: de teelt vergt veel pesticiden en slokt water. Om nog te zwijgen van de producten die gebruikt worden om de stoffen te kleuren.
Daarom kan je er alvast voor kiezen je kleren zo lang mogelijk te gebruiken. Of ze te ruilen of een tweedehands leven te geven. Er bestaan ook labels voor ecologische kledij en je kan de voorkeur geven aan materialen zoals linnen of hennep.
Ook het wassen van kleren heeft zijn impact. Kies daarom voor ecologische wasproducten en draag je kleren zo lang mogelijk alvorens ze te wassen.
Ontdek meer tips: 10 tips om je ethisch en ecologisch te kleden

7. Kies voor duurzaam reizen
Echt duurzaam reizen, bestaat dat? Of moeten we vooral minder vaak, minder ver, trager en langer reizen? Wat er ook van zij, er bestaan heel wat mogelijkheden om je reis duurzamer te maken. Zo kan je de CO2-uitstoot van je vliegtuigvlucht compenseren (CO2logic.be, Greentripper.org, Treecological.be, myclimate.org …).
Koop bij voorkeur souvenirs die niet gemaakt zijn van bedreigde dier- of plantensoorten (ivoor, koraal, reptielenleer…). Wees zuinig met water en laat geen afval achter in de natuur…
Ontdek meer tips: 17 tips voor duurzaam reizen

8. Je medische verzorging hoeft de natuur niet te schaden
Vaak kan je niet anders dan scheikundige geneesmiddelen innemen. Maar ook hier bestaan er aandachtspunten die de schade voor het milieu beperken. Zo breng je best je vervallen en overbodige geneesmiddelen terug naar de apotheek. Gooi ze niet zomaar weg en spoel ze niet door de gootsteen!
Gebruik enkel antibiotica als het echt nodig is. En niet-hormonale anticonceptie is te verkiezen boven de pil, die uiteindelijk in waterlopen terecht komt en de voortplanting van vissen en amfibieën bemoeilijkt.

9. Woon gezellig én milieuvriendelijk
Ook wonen heeft een aardige ecologische voetafdruk. Daarom kan je ervoor kiezen eerder een bestaand huis te verbouwen dan een nieuw op te trekken. Of waarom niet gaan voor een appartement of groepshuisvesting? Gebruik waar mogelijk milieuvriendelijke bouw- en isolatiematerialen, verf en schoonmaakproducten.
Om energie te besparen krijgen energiezuinige huishoudtoestellen de voorkeur. Neem zeker een kijkje op energievreters.be vooraleer je een keuze maakt! Stevig isoleren en de verwarming een graadje lager zetten, helpen ook. En waarom geen leuk tweedehandsmeubel kopen of een sympathiek kastje van je tante opknappen?

10. Vertel het door
Heb je je levensgewoonten wat aangepast om de biodiversiteit te sparen? En vind je het geen last, maar misschien zelfs een verrijking en best goedkoop? Vertel het dan door aan je omgeving. Zo vorm je het levende bewijs dat je leven wat aanpassen om de natuur te sparen niet onoverkomelijk hoeft te zijn.

Bron: Chris Simoens op www.glo-be.be