“Nationalisme en vrouwenrechten:
gaat dat wel samen?”

Darya Safai liet zich vroeger opmerken door haar strijd voor vrouwenrechten met onder andere de actiegroep “Let Iranian women enter their stadiums”. Als liberaal, mens en vrouw is haar strijd mij zeer genegen. Wat mij echter volkomen van mijn stuk brengt, is haar keuze om die te voeren binnen de rigide grenzen van een nationalistische partij.

Zelf geeft ze aan dat ze de onvrijheid, onderdrukking en discriminatie ontvluchtte die haar land tot op heden in een wurggreep houden. Ze wil streven naar een harmonieuze samenleving die opkomt voor gelijkheid en vrijheid. Onze samenleving is een schoolvoorbeeld van vrijheid. Iedereen leeft, kleedt en gelooft hier hoe en wat hij/zij wil. Wij hebben onze taal en cultuur, anderen houden er andere gewoontes op na. Doch allemaal worden we beschermd door de wet die net die vrijheid respecteert. Darya meent dit “probleem” te moeten oplossen, met de “Vlaamse identiteit”. Ze streeft dus niet naar een samenleving waar vrijheid en gelijkheid heersen in de liberale zin van het woord maar naar een samenleving waar nieuwkomers en hun nageslacht een identiteit wordt opgelegd. Vrij zijn om niet te kiezen en gelijkheid zoals pingpongballetjes die van een band rollen; allemaal dezelfde vorm, kleur en hol van binnen.

Als geen ander mocht Darya aan den lijve ondervinden, hoe het voelt om waarden en normen opgelegd te krijgen. Het is daarom extra schokkend dat zij voor een partij kiest die mij normen en waarden wil opleggen die niet de mijne zijn. Nationalisme is een even groot kwaad als de religie die ze ontvlucht. Ze is zowaar nog strikter in de leer. Daar waar religie elke bekeerling verwelkomt, is de nationalistische leer verbonden met de plek waar je geboren bent en gelimiteerd tot de taal die je spreekt. Vrouwen hebben in nationalistische regimes evenmin een plek als in eender welke andere gesloten samenleving. Hooguit dienen ze als broedmachines voor meer van het eigen soort of als (stem)kanonnenvlees. Gelijkheid is een gruwel in een nationalistisch regime, dat tot en met de klederdracht en vrijetijdsbesteding bepaalt wat een goede Vlaming draagt en hoe die zich gedraagt. Vrijheid is een illusie in een regime dat eist dat je voor Vlaamse onafhankelijkheid bent en tegen al het andere, in de eerste plaats je landgenoten. Nationalistische integratie een contradictio in terminis. Onze normen en waarden delen we met ieder mens op aarde. We willen allemaal dat onze kinderen overleven en als het even kan, goed leven met voldoende voedsel, kledij, onderdak. We zijn allemaal begiftigd met een drang tot zelfontplooiing en waardering. Sommigen zoeken heil in religieus fanatisme, nationalisme, seksisme of homohaat. Al deze visies hebben één gemeenschappelijke structuur. Ze geven een eenvoudige, makkelijk reciteerbare doch helaas foutieve verklaring voor complexe problemen.

Politiek hoort zich bezig te houden met het creëren van een omgeving waarin deze simplistische ideeën geen wortel kunnen schieten. Dat doe je door te investeren in de ontwikkeling van de mens. Het enige middel tegen dit wankel denken, is educatie. Laat nu net N-VA de partij zijn die samen met andere zogezegde liberalen en niet eens meer zo verdoken katholieken, het tegengestelde betracht. Wetenschappelijk gestoeld onderwijs is nog steeds een verre droom. Lineaire besparingen persen de laatste restjes moed en energie uit een moe getergd lerarenkorps, met de vinger gewezen voor alle maatschappelijke problemen inclusief de opvoeding van de kinderen aan wie ze les geven. Terwijl dat nu net de verantwoordelijkheid is van de ouders. Die laatsten stoppen hun kinderen noodgedwongen steeds vaker in geïnstitutionaliseerde zorginitiatieven die uitblinken in onderbezetting, overbevraging en van lage kwaliteit.

Vrouwenrechten zijn een lachertje voor een partij die enkel heil ziet in meer en langer werken, liefst door iedereen. Dit mantra van economische winst ten koste van het welzijn van het individu, fnuikt de vrijheid, de gelijkheid en vooral vrouwen. In tegenstelling tot IJsland waar ouderschapsverlof over beide geslachten wordt verdeeld, dwingt men vrouwen met kinderen hier in ondergeschikte jobs met ondermaatse lonen, waardoor de kloof met mannen alleen maar vergroot. Een warme samenleving wordt Siberisch koud wanneer elke vorm van activiteit die niet winstgevend is, als nutteloos wordt beschouwd. Want dat impliceert de waardeloosheid van zorg voor onze kinderen, ouderen, buren of van vrije tijd doorbrengen op een manier die geen winst oplevert. Het impliceert de waardeloosheid van mensen die onbezoldigde bijdragen leveren aan het leven van hun medemens. Door de eenzijdige focus op geld, komt meer dan de helft van de ouders zelfs niet meer toe aan de meest fundamentele zaken als een verse maaltijd koken en potjestraining. De maaltijd wordt vervangen door het prefab potje en het potje door een prefab luier.

De Vlaamse identiteit waar NV-A voor staat, is niet de oplossing. Die identiteit maakt mij doodsbang want ze bestaat uit ongestraft verkrachten, vreemdelingenhaat, alcoholmisbruik, torenhoge zelfmoordcijfers en een campanila-mentaliteit om van te kotsen. Ze bestaat uit door zuilen gedomineerd onderwijs dat sociale ongelijkheid bestendigt. Uit discriminatie op de huurmarkt, arbeidsmarkt en binnen ons politieapparaat. Ze behelst roddel, achterklap en lafheid als het aankomt op verhinderen van huiselijk geweld, seksisme of pesterijen. Het staat voor een zich kortzichtig opsluiten in het eigen bekrompen Vlaams ten koste van de meertaligheid waartoe we net dankzij dat Vlaams, uitermate zijn toegerust. Het creëert een steeds grotere politieke versnippering die ons een beter beleid belooft maar ons opzadelt met hogere facturen, slechtere dienstverlening, een onbestaande mobiliteit want dat woord impliceert op zijn minst bewegen, een onderwijs in vrije val en een vlucht van al wie kan denken en werken, naar betere oorden waar je als kleine zelfstandige niet wordt kapot belast in een fiscaal volkomen onrechtvaardig klimaat dat multinationals spaart en KMO’s doodt.

Die identiteit wens ik door niemand opgedrongen te krijgen. Niet door NV-A en al zeker niet door een vrouw die het Amerikaans verkiezingscircus dat Hilary Clinton de kop kostte, beschouwt als bewijs van een vrouwvriendelijke meritocratie en daarmee haar gebrekkig inzicht in onze Westerse samenleving schaamteloos etaleert.

Bron: Sara De Mulder, antropologe, kernlid liberales in www.dewereldmorgen.be.